Shėnimi juaj ėshtė krijuar.
DEMIR KRASNIQI KĖNGĖTAR DHE KRIJUES I NGULITUR NĖ ZEMĖR TĖ POPULLI
Shkruan:Shaban Cakolli
Nė vitet 50-ta,nė fshatin Tugjec tė Dardanės(ish-Kamenicė) nga njė familje patriotėsh qė nė zemėr kishin atdheun dhe
kėngėn lindi Demir Krasniqi.Ishin kohė tė vėshtira,kohė kur Kosova pėrpėlitej me shpirtin ndėr dhėmb nga okupimi sėrbo-sllav.
Rrallė flitej pėr shqiptarė tė shkolluar,pjesa dėrmuese e popullit mirrej me bujqėsi e blektori,por ishin kalitur me atdhedashuri
me varfėrinė dhe nė asnjė ēast nuk pėrulenin para pushtuesit.Babai i Demirit si arsimdashės qė ishte kishte kuptuar se duhet tė jipte qdo gjė nga vetja
pėr tė shkolluar fėmijėt.Kohėn kur pushteti Rankoviqian ushtronte dhunė tė hekurt mbi shqiptarėt me qėllim tė zhdukjes fizike dhe kulturore tė shqiptarėve
veq pėrndjekjes dhe burgosjes sė tyre,po organizonte akcionin pėr grumbullimin e armėve tė shqiptarėve,ku qėllim ishte tė nxisin shpėrngulėjen e shqiptarėve tė zgje
dhur,kurse qka nuk ishte e mundur tė shpėrnguleshin tė i bėnin tė pa aftė me rrahje e tortura.Atė kohė Demiri kishte vetėm gjashtė vjet,por duket i kishte mbajtur mend mirė
dhe kishte mėsuar nga kėto akcione famėkeqe.Njė vit mė pas Demiri do tė filloj shkollimin fillor i veshur nė petka
tė Lulit tė Vocėrr,njė fėmijė qė pavarėsisht nga leckat,tė vjetrit tonė thonė se ishte fėmijė elegant dhe simpatik me njė bukuri tė rrallė plot shkėlqim.
Pas mbarimit tė shkollės nė vendlindje,do tė filloj shkollimin nė shkollėn e muzikės nė Prishtinė,ku mė pas do studioi pėr gazetari.Pas mbarimit tė shkollimit do tė kthehet disa vite
tė kontriboj nė vendlindje duke punuar si mėsues,dhe mė pas do tė punoj arsimtar i muzikės nė shumė shkolla tė Prishtinės.Ishte ndėr shkollarėt thuaj tė parė nė Mallėsinė e Gollakut,njė i
ri qė shquhej nga moshanikėt e tij,i pa epur qė shkėlqente nė qdo aktivitet.Si i ri nė moshėn fėmijėrore e nisi kėngėn dhe zėri i tij i ėmbėl si njė zė bilbili,pushtoj zemrat e artdashėsve.
Kėngėn e kishin traditė sepse kishin kėnduar stėrgjysh,gjysh dhe i ati i tij,por kėnga e Demirit ishte njė kėngė
ndryshe me motive mė tė moderuara qofshin ato tė dashurisė,kurbetit,e veqmas ato pėrmes sė cilave po shpaloste historinė kombėtare.Ishte kėngėtar thuaj nga tė parėt qė kishte zėnė vend nė Radio Tel-
evizonin e Prishtinės me kėngė tė cilat i kishte krijuar dhe kompozuar vet.Kishte bashkpunėtor tė ngushtė Lorenc Antonin dhe disa kompozitor tjerė.Demir Krasniqi ishte ndėr kėngėtarėt mė bashkohės tė kohėrave
qė kėndonte muzikėn popullore dhe ate folklorike.Kėngėt rrapsodike qė shpalosnin historinė kombėtare i kėndonte me njė mjeshtri tė veqantė,kėngė kėto qė fillimisht kėrkonin guxim tė kėndoheshin nga se ai kėndonte duke luftuar
hapur okupatorin sllav dhe disa bashkėpunėtor tė tyre shqipfolės.Kėngė tė tilla nuk guxonte tė kėndonte gjithėkush,sepse ai ishte pregatitur pėr sakrifica.Ai nėpėrmjet kėngės hudhte nė thumb dhe i kundėrvihej rexhimit pushtues Rankoviqian
kėngėn e Masakrės sė Prapashticės,Nazim Gafurrit,kėngėn e kriminelėve Drazha Mihajloviq dhe Aleksandėr Rankoviq,kurse kėngėn e akcionit tė grumbullimit
tė armėve e fillonte kėshtu:
Vjeshtė e shkurtė dimėr i gjatė
ishte viti 56
n“kambė janė que udbat me hajkė
poj mundojnė shqiptarėt e ngratė
tan pėr arme i kanė kap
u lypnin pushkė e automat
si e pat ,e si se pat
tan po i rrehnin me dajak
shtritė po i lan nėpėr sokak
brinjėt e tyre u piknin gjak.
Kėto gjėra populli nuk kishin guxim tė flisnin njėri me tjetrin,lėre mė tė i kėndonin.Kur u kėndonte kėto histori
ai hynte dhe ngulitej nė zemrėn e popullit.Demir Krasniqi qėndroj i pa epur nė punėn e tij,ai kėndoi dhe inqizoj shumė albume,qindra pllaka gramafonit,audio dhe video kaseta,Cd.......
Ai kėndoj me shumė grupe ėnė e kėnd trojeve shqiptare me njė qėllim fisnik pėr tė kėnaqur adhuruesit e tij,pa llogaritur anėn materiale.Ai u shpėrblya me shumė ēmime ,medalje dhe mirėnjohėje,krijoi dhe kompozoi kėngė tė vetat,mblodhi
kėngė nga mbarė trojet shqiptare,shkrou qindra artikuj gazetash dhe botoi gjashtėmbėdhjetė libra.Ai tani ka pėrbushur dyzetvjetorin e krijimtarisė dhe kėngės sė tij.Dyzet vjet pėr te skena dhe publiku ishin tė shejtė :Nė skenė u tregua artist i
merituar i popullit,nė kėngė pėrmbushi kėrkesat e popullit.Ai ka shkruar qindra parodi pėrmes tė cilave ngritė zėrin kundėr antivlerės,kundėr shundit dhe kiqit,kundėr barbarizmave mbi kėngėn tonė tė begatshme.Nė dasma,ahengje,koncerte,studio gjithnjė
Njė ndėr motivet e dhimbshme qė ka kėnduar ishte kėnga e kurbetit,atė botė unė isha i ri kur Demiri kėndonte njė kėngė kurbeti,me vete mendoja se kjo nuk kishte ndodhur ashtu si kėndohej,thosha me vete kėngėtarėt i stilizojnė dhe hiperbolizojnė kėngėt e tyre!
Vetėm kėtė dhembje e pėrjetova nė lėkurėn time vėrtetova se kishte tė drejtė!Kėnga fliste kėshtu:
Dy tri ditė para Shėngjergjit
Mora rrugėn e gurbetit
kur jam dal prej times shtėpi
kam lėnė shokė kam lan vllazni
unė kur shkova nė gurbet
s“kam ndej shumė nja 12 vjet
zemra e shkreta tym pom qet
oj dunja-dunjaja e shkretė
larg na humbe,na ke tretė
tri ditė ymėr krejt kijamet
ngoni shokė e ju vllazni
qka ish ndeja ndėr jabanxhi
kush spo dojke me tė pa me sy
dasėm banin luanin kėndonin
sytė e mij veq lotojshin
kur mė rajke malli i shtėpisė
dilshna i rasha pėr trup qarshisė
mė besoni more vėllazėri
dielli nxente,s“pajsha me sy.
U lind me daten 10 Shkurt 1950, ne fshatin Tugjec te Malesise se Gollakut, komuna e Kamenices.
Gjate jetes se tij, ka ushtruar keto profesione:
Pedagog muzikor,
Kengetar dhe rapsod popullor,
Kompozitor i kenges dhe valles ne frymen e melosit popullor burimor,
Krijues poetik i vargjeve te kenges popullore dhe rapsodike,
Mbledhes i folklorit burimor muzikor shqiptar,
Publicist i shume studimeve etnomuzikologjike,
Radio e gazetar dhe
Gazetar hulumtues.
Veprat e publikuara deri me tani jane:
eMallengjime e oshtimae e Prishtine, 1993.
eQamili i Vogel e ze qe nuk shuhete ,( monografi) e Prishtine, 1995,
eGjakon Kosovae e Gjilan, 1998,
eBejte Pirevae e Gjilan, 2002,
eZeqir Marocae e Gjilan, 2002,
eKenge krismash lirieeI e Gjilan, 2003,
Kenge krismash liriee II e Prishtine, 2003,
eFamilja Kurti nga Tugjecie (monografi) e Prishtine, 2004,
eShtojzovallet e Gollakute, ETMMK e Prishtine, 2005,
eKushtrim liriee e Gjilan, 2005,
eLiman Shahiqi e trimi i Gollakute e Prishtine, 2005,
eKroi i kengese e Gjilan, 2006,
eQamili i Vogel e Kenge perjetesiee e Gjakove, 2006,
eKrenaria e Gollakute e Gjilan, 2008 dhe
eDiell liriee e Gjilan, 2008.
Jeton, punon dhe krijon ne Gjilan.
Motoja e punes dhe krijimtarise se tij eshte:
e Per emrin e Zotit,
Per nderin e kombit,
Per gjakun e deshmoreve,
Per eshtrat e varrevee!
DEMIR KRASNIQI KĖNGĖTAR DHE KRIJUES I NGULITUR NĖ ZEMĖR TĖ POPULLI
Shkruan:Shaban Cakolli
Nė vitet 50-ta,nė fshatin Tugjec tė Dardanės(ish-Kamenicė) nga njė familje patriotėsh qė nė zemėr kishin atdheun dhe
kėngėn lindi Demir Krasniqi.Ishin kohė tė vėshtira,kohė kur Kosova pėrpėlitej me shpirtin ndėr dhėmb nga okupimi sėrbo-sllav.
Rrallė flitej pėr shqiptarė tė shkolluar,pjesa dėrmuese e popullit mirrej me bujqėsi e blektori,por ishin kalitur me atdhedashuri
me varfėrinė dhe nė asnjė ēast nuk pėrulenin para pushtuesit.Babai i Demirit si arsimdashės qė ishte kishte kuptuar se duhet tė jipte qdo gjė nga vetja
pėr tė shkolluar fėmijėt.Kohėn kur pushteti Rankoviqian ushtronte dhunė tė hekurt mbi shqiptarėt me qėllim tė zhdukjes fizike dhe kulturore tė shqiptarėve
veq pėrndjekjes dhe burgosjes sė tyre,po organizonte akcionin pėr grumbullimin e armėve tė shqiptarėve,ku qėllim ishte tė nxisin shpėrngulėjen e shqiptarėve tė zgje
dhur,kurse qka nuk ishte e mundur tė shpėrnguleshin tė i bėnin tė pa aftė me rrahje e tortura.Atė kohė Demiri kishte vetėm gjashtė vjet,por duket i kishte mbajtur mend mirė
dhe kishte mėsuar nga kėto akcione famėkeqe.Njė vit mė pas Demiri do tė filloj shkollimin fillor i veshur nė petka
tė Lulit tė Vocėrr,njė fėmijė qė pavarėsisht nga leckat,tė vjetrit tonė thonė se ishte fėmijė elegant dhe simpatik me njė bukuri tė rrallė plot shkėlqim.
Pas mbarimit tė shkollės nė vendlindje,do tė filloj shkollimin nė shkollėn e muzikės nė Prishtinė,ku mė pas do studioi pėr gazetari.Pas mbarimit tė shkollimit do tė kthehet disa vite
tė kontriboj nė vendlindje duke punuar si mėsues,dhe mė pas do tė punoj arsimtar i muzikės nė shumė shkolla tė Prishtinės.Ishte ndėr shkollarėt thuaj tė parė nė Mallėsinė e Gollakut,njė i
ri qė shquhej nga moshanikėt e tij,i pa epur qė shkėlqente nė qdo aktivitet.Si i ri nė moshėn fėmijėrore e nisi kėngėn dhe zėri i tij i ėmbėl si njė zė bilbili,pushtoj zemrat e artdashėsve.
Kėngėn e kishin traditė sepse kishin kėnduar stėrgjysh,gjysh dhe i ati i tij,por kėnga e Demirit ishte njė kėngė
ndryshe me motive mė tė moderuara qofshin ato tė dashurisė,kurbetit,e veqmas ato pėrmes sė cilave po shpaloste historinė kombėtare.Ishte kėngėtar thuaj nga tė parėt qė kishte zėnė vend nė Radio Tel-
evizonin e Prishtinės me kėngė tė cilat i kishte krijuar dhe kompozuar vet.Kishte bashkpunėtor tė ngushtė Lorenc Antonin dhe disa kompozitor tjerė.Demir Krasniqi ishte ndėr kėngėtarėt mė bashkohės tė kohėrave
qė kėndonte muzikėn popullore dhe ate folklorike.Kėngėt rrapsodike qė shpalosnin historinė kombėtare i kėndonte me njė mjeshtri tė veqantė,kėngė kėto qė fillimisht kėrkonin guxim tė kėndoheshin nga se ai kėndonte duke luftuar
hapur okupatorin sllav dhe disa bashkėpunėtor tė tyre shqipfolės.Kėngė tė tilla nuk guxonte tė kėndonte gjithėkush,sepse ai ishte pregatitur pėr sakrifica.Ai nėpėrmjet kėngės hudhte nė thumb dhe i kundėrvihej rexhimit pushtues Rankoviqian
kėngėn e Masakrės sė Prapashticės,Nazim Gafurrit,kėngėn e kriminelėve Drazha Mihajloviq dhe Aleksandėr Rankoviq,kurse kėngėn e akcionit tė grumbullimit
tė armėve e fillonte kėshtu:
Vjeshtė e shkurtė dimėr i gjatė
ishte viti 56
n“kambė janė que udbat me hajkė
poj mundojnė shqiptarėt e ngratė
tan pėr arme i kanė kap
u lypnin pushkė e automat
si e pat ,e si se pat
tan po i rrehnin me dajak
shtritė po i lan nėpėr sokak
brinjėt e tyre u piknin gjak.
Kėto gjėra populli nuk kishin guxim tė flisnin njėri me tjetrin,lėre mė tė i kėndonin.Kur u kėndonte kėto histori
ai hynte dhe ngulitej nė zemrėn e popullit.Demir Krasniqi qėndroj i pa epur nė punėn e tij,ai kėndoi dhe inqizoj shumė albume,qindra pllaka gramafonit,audio dhe video kaseta,Cd.......
Ai kėndoj me shumė grupe ėnė e kėnd trojeve shqiptare me njė qėllim fisnik pėr tė kėnaqur adhuruesit e tij,pa llogaritur anėn materiale.Ai u shpėrblya me shumė ēmime ,medalje dhe mirėnjohėje,krijoi dhe kompozoi kėngė tė vetat,mblodhi
kėngė nga mbarė trojet shqiptare,shkrou qindra artikuj gazetash dhe botoi gjashtėmbėdhjetė libra.Ai tani ka pėrbushur dyzetvjetorin e krijimtarisė dhe kėngės sė tij.Dyzet vjet pėr te skena dhe publiku ishin tė shejtė :Nė skenė u tregua artist i
merituar i popullit,nė kėngė pėrmbushi kėrkesat e popullit.Ai ka shkruar qindra parodi pėrmes tė cilave ngritė zėrin kundėr antivlerės,kundėr shundit dhe kiqit,kundėr barbarizmave mbi kėngėn tonė tė begatshme.Nė dasma,ahengje,koncerte,studio gjithnjė
Njė ndėr motivet e dhimbshme qė ka kėnduar ishte kėnga e kurbetit,atė botė unė isha i ri kur Demiri kėndonte njė kėngė kurbeti,me vete mendoja se kjo nuk kishte ndodhur ashtu si kėndohej,thosha me vete kėngėtarėt i stilizojnė dhe hiperbolizojnė kėngėt e tyre!
Vetėm kėtė dhembje e pėrjetova nė lėkurėn time vėrtetova se kishte tė drejtė!Kėnga fliste kėshtu:
Dy tri ditė para Shėngjergjit
Mora rrugėn e gurbetit
kur jam dal prej times shtėpi
kam lėnė shokė kam lan vllazni
unė kur shkova nė gurbet
s“kam ndej shumė nja 12 vjet
zemra e shkreta tym pom qet
oj dunja-dunjaja e shkretė
larg na humbe,na ke tretė
tri ditė ymėr krejt kijamet
ngoni shokė e ju vllazni
qka ish ndeja ndėr jabanxhi
kush spo dojke me tė pa me sy
dasėm banin luanin kėndonin
sytė e mij veq lotojshin
kur mė rajke malli i shtėpisė
dilshna i rasha pėr trup qarshisė
mė besoni more vėllazėri
dielli nxente,s“pajsha me sy.
U lind me daten 10 Shkurt 1950, ne fshatin Tugjec te Malesise se Gollakut, komuna e Kamenices.
Gjate jetes se tij, ka ushtruar keto profesione:
Pedagog muzikor,
Kengetar dhe rapsod popullor,
Kompozitor i kenges dhe valles ne frymen e melosit popullor burimor,
Krijues poetik i vargjeve te kenges popullore dhe rapsodike,
Mbledhes i folklorit burimor muzikor shqiptar,
Publicist i shume studimeve etnomuzikologjike,
Radio e gazetar dhe
Gazetar hulumtues.
Veprat e publikuara deri me tani jane:
eMallengjime e oshtimae e Prishtine, 1993.
eQamili i Vogel e ze qe nuk shuhete ,( monografi) e Prishtine, 1995,
eGjakon Kosovae e Gjilan, 1998,
eBejte Pirevae e Gjilan, 2002,
eZeqir Marocae e Gjilan, 2002,
eKenge krismash lirieeI e Gjilan, 2003,
Kenge krismash liriee II e Prishtine, 2003,
eFamilja Kurti nga Tugjecie (monografi) e Prishtine, 2004,
eShtojzovallet e Gollakute, ETMMK e Prishtine, 2005,
eKushtrim liriee e Gjilan, 2005,
eLiman Shahiqi e trimi i Gollakute e Prishtine, 2005,
eKroi i kengese e Gjilan, 2006,
eQamili i Vogel e Kenge perjetesiee e Gjakove, 2006,
eKrenaria e Gollakute e Gjilan, 2008 dhe
eDiell liriee e Gjilan, 2008.
Jeton, punon dhe krijon ne Gjilan.
Motoja e punes dhe krijimtarise se tij eshte:
e Per emrin e Zotit,
Per nderin e kombit,
Per gjakun e deshmoreve,
Per eshtrat e varrevee!