KËNGË DHIMBJESH

KËNGË DHIMBJESH






Demir Krasniqishtë kultivues i veçantë i baladës popullore, qoftë ajo me strukturë epike-dramatike,

qoftë edhe me mbizotërimin e strukturave të veçanta lirike. Në interpretimin origjinal në rikrijimin e

papërsëritshëm poetik të motiveve të njohura të baladave shqiptare, ai di t'i shquajë momentet e

veçanta lirike për ta emocionuar deri në fund shpirtin e dëgjuesit dhe për t'i funksionalizuar

estetikisht momentet dramatike, të cilat e karakterizojnë baladën e mirëfilltë. Në këngët e kënduara

nga ky rapsod del më i plotë tipi i baladës edhe në ato raste kur kënga, me një pjesë të strukturës

së saj, nuk është krijuar për të qenë e tipit baladik. Në këto raste në botën e këngës depërton me

invencion të fuqishëm artistik vetë këngëtari i kapluar nga dhembja dhe mallëngjimipër fatin tragjik

të personazheve të këngës. Në paraqitjet liriko- dramatike të disa këngëve të interpretuara nga ky

rapsod ndjenja e dashurisë, flijimi për të, i shndërron krijimet me motive dashurie në balada të

mirëfillta.
Demir Krasniqi e kultivoi me shumë kujdes këngën historike, duke shquar në të rolin patriotik.

Ndryshe nga shumë këngëtarë të tjerë në variantet e këngëve historike të kënduara prej tij, ai diti

t'i ruajë përmasat realiste të ngjarjeve historike brenda paraqitjeve fort të bukura poetike të

veprimeve burrërore dhe portretizimeve të figurave të shquara atdhetare. Në këngën e tij shquhet

çdoherë virtyti njerëzor, qëndresa, trimëria, besa e burrëria e heronjve. Edhe përmasat hiperbolike

në situ ata të caktuara ai i përdor në funksionin e mirëfilltë poetik, e jo për tëkrijuar figura tipike

legjendare, pa depërtuar thellë në shpirtin e shqetësuar njerëzor

KUSHTRIMI I SKËNDERBEUT-Këngë kjo me të cilën Demir Krasniqi e filloi karierën e vet prej këngëtari

në vitin 1968.Kjo këngë e autorit gjakovar Zekeria Çarkaxhiut,atë botë shënonte jubileun e 500


vjetorit të vdekjes të trimit ton legjendar Gjergj Kastrioti-Skënderbeu.Sivjet kjo këngë shënon 540

vjetorin e vdekjes së Skënderbeut dhe 40-vjetorin e këngës dhe krijimtarisë muzikore të Demir

Krasniqit.
LIDHJA SHQIPTARE E PRIZERENIT-Është këngë e kompozuar nga Demir Krasniqi nën tekstin e poetit

Zenel Gashi dhe kënduar me rastin e jubileut të 100 vjetorit të LSHP,sivjet kjo këngë shënon

130-vjetorin e LSHP dhe dhe 40-vjetorin e këngëtarit-autorit të saj.
BASHKIMI I MANASTIRIT-Është kënga vijuese e albumit,të cilën Demir Krasniqi e ka kompozuar nën

tekstin e prof.Dr.Reshat Nexhipit,nga Manastiri,enkas për jubileun e 100-vjetorit të Kongresit të

Alfabetit të gjuhës shqipe,të mbajtur në Manastir prej 14-22 nëntor 1908.Me këtë këngë është

prezentuar solistja Gjilanase Sirie Gagica, në manifestimin e 99vjetorit të këtij kongresi në Manastir

me 2007.
KOSOVA-NUSE MEKURORË-Është këngë e krijuar me tekst e melodi nga autori Demir Krasniqi i cili

është interpretues i saj.Kënga i kushtohet aktit solemn të shpalljes së Kosovës-shtet i

pavarur,sovran dhe demokratik.Është interpretuar në sheshin e Gjilanit më 17 shkurt 2008.
SHKOJNË VAPORAT RRETHIT TË DETIT-Është njëra ndër këngët më tipike të persekutimeve historike

të të rinjëve shqiptarë,të cilët i mobilizonin me dhunë dhe i çonin nëpër frontet e luftërave anekënd


Ballkanit,Anadollit,Egjiptit,madje deri në Jemenin e largët,ku bënin "asqerllëk" nga 12 vjet!
KËNGA E AVDIS-Është një ndër vajtimet më rrënëqethëse ndër këngët tona.Janë vetëm disa vargje

të shkëputura nga"LAHUTA E MALCISË" e autorit At Gjergj Fishta,i cili u këndonte masakrave dhe

gjenocidit serbo-malazezias mbi shqiptarët e pambrojtur në trojet e veta etnike,e aq më tragjike,ku

ata dinin të masakronin edhe djema hastreti,të mbyllin shtëpi dhe të grabitnin gjithçka që gjenin

përpara!
KËNGA E BYLBYLIT-Është njëri ndër përkushtimet tona të rralla popullore, përmes së cilës këngëtari

dhe krijuesi anonim popullor i këndon robërisë në kafaz,pleqërisë së pamëshirshme dhe mallit të madh


ndaj shoqërisë,verbërimit,zbardhëjes së flokëve,dhe dëshirës së fundit për të kënduar në liri,madje

qoftë edhe në një therrë!
KËNGA E VELIS-Është një përkushtim elegjik shoqëror,ku shokët vajtojnë për kolegun e

tyre-këngëtar,i cili ndahet heret nga jeta,duke i lënë prindërit,vëllaun,motrën ,gruan,fëmijët,shokët

dhe sharkinë me të cilën i argëtonte rrethin dhe shoqërinë.
KËNGA E MUSA ISUFIT-Është një këngë elegjiake për të cilën tekstin e ka furur QAMILI I VOGËL,diku

në vitet e 60-ta.Në të vërtetë këtu bëhet fjalë për një tragjedi të rëndë familjare që ka ndodhur në

fshatin Miratoc të Preshevës,ku babai që kishte të vetmin djalë-Musën dhe shtatë vajza,në moshën

më të re,ia vret rrufeja duke shkuar te ara,ku po i punonin motrat,për të ua çuar drekën!
KËNGA E HANËS-Është gjithashtu një elegji që i këndon një ngjarjeje tragjike familjare,ku Hanes i

vdes nëna që në moshë të re dhe mbetet nën përkujdesjen e vetme të babait,i cili e rritë të vetmen

vajzë plot 12 vjet pa nënë. Në ditën e martesës së Hanës,deri sa po afroheshin dasmorët në
oborr për ta marrë nuse Hanën,ajo duke i kërkuar hallallin babait dhe duke menduar si e ka rritur,si

po e len vetëm në shtëpi,i bie pika nëzemër dhe vdes ende pa hipur në qerren e nusërisë së saj.
KËNGA E ÇANAK KALASË-Është një këngë shumë e njohur në popullin tonë,e cila i dedikohet kohës

kur të rinjët shqiptarë mobilizoheshin me dhunë për të i shërbyar ushtrisë osmane,madje ata i çonin

kudo nëpër fronte të luftërave pa as një pikë mëshirë!ÇanakKalaja është një qytet turk në

Anadoll,ku humbën jetën shumë të rinjë shqiptarë duke luftuar për interes të osmanlinjëve.Kjo këngë

këndohet edhe në gjuhën turke,por më tepër këndohet në trojet etnike shqiptare të cilat ndër

shekuj kanë jetuar nën sundimin otoman.
KËNGA E HAKI LIMANIT-Është përkushtim elegjiak që i kushtohet vdekjes tragjike të


mësuesit,atdhetarit,patriotit dhe poetit Haki Limanit nga Presheva,të cilit UDB-ja serbo-jugosllave ia

mori jetën mizorisht,duke e shkelur me veturë mu në trotuarin e Prishtinës,para

Hotelit"GRAND".Tekstin dhe melodinë e kësaj kënge e ka shkruar dhe kompozuar dhe kënduar Qamili i

Vogël,në vitet e 60-ta,por që tani e ripërtriu dhe e riinçizoi sërish Demir Krasniqi.
Për adhuruesit besnik të këngës dhe zërit të Demir Krasniqit,këto dy albume që janë të pandara

paraqesin një plotësim dëshirash dhe një pasurim të vërtetë të diskografisë dhe melografisë

shqiptare.

Kënga "KU I KAM SHOKËT E MIJ",e cila sot po këndohet nga shumë këngëtar edhe nga Ermajl

Fejzullahu,është kënga e Demir Krasniqit të cilën ai e komponoi dhe e këndoj shumë vite më

parë.Padyshim Demiri e interpretoj me shumë mjeshtri,e përjetoj me dhimbje dhe shpirt,si dhe e

bëri hit në shpirtin e popullit.Të tjerët pas tij e këndojnë por nuk mund të e përjetojnë ashtu si u

frymëzua ai nga malli dhe dhimbja.Kjo këngë është shumë e kërkuar nga dashamirët e këngës,dhe

saherë e dëgjojnë ndjejnë një pjesë malli dhe dhimbje në shpirtin e tyre.
Kënga "KU I KAM SHOKËTE MIJ"e Demir Krasniqit është një këngë që prekë
dhimbjen kombëtare e realizuar në atë formë që do ju qëndroi të gjitha
kohërave.





KU I KAM SHOKËT E MIJ

Hallet me mi qa
a thue vijnë bilbilat
vuejtjet me mi ba
A ka kund pranverë
për mue gëzim a ka
këndoni shokë një herë

ma shtoni sevdanë.

Pse m´bani me vdekë
si sju vjen gjynah
a më shihni tue hjekë
sa në hall kam ra.

A ka kund pranverë
për mue gëzim a ka?
Këndoni shokë njiherë
ma shtoni sevdanë.<Photo

KADRI MANI SHQIPE MALI
Teksti:Shaban Cakolli



Bajnë kuvend mali me malin

A e njohët ju Kadri Manin
E ka njoh çdo lis e kodër
Prej se ishte Kadriu i vogël
Kokën lart e shpatullgjani
Ati i thonin:Kadri Mani
Që çdo ditë rrugëtoj në mes nesh
për të iu kthye folesë n´Makresh
Nga Gollaku e Artana
Qasi djali nuk ban nana
Që rrugëtoj në vapë e ngricë
Me i ndjekë mësimet në Përlepnicë
Në Gjilan e në Prishtinë
Me nxanë djali diturinë
Ato ishin vitet dyzet
me furtuna e me rrebesh
na zotonte regjim i keq
mos me i lanë shqiptart me ecë
Mos me u nxe dielli te dera
me i mbajtë n´terr nën xhemba e tela
Nuk e dinte shkja dushmani
se nuk mbyllej Kadri Mani
si kish njoftë shkjau Kadri Manat
për atdhe i thyajn prangat
Kadri Mani mendjehollë
zemra i rrihte veç për Kosovë
nisi punën me ditar n´dorë
n´shkollë t´Gollakut në Keqekollë
se penguan vapë as ngricë
për inatë të kësaj hordhisë
me i dhanë dije rinisë
me zell punën e kish nisë
Ky veprim i bac Kadrisë
n´palcë ja futi frikën sllavisë
Për ta ndal hapin e tij
ja vuan prangat e shtinë n´qeli
Pesë herë burgje,n´proces t´montuem
nuk e ligen,veq e forcuen
Neper burgje 17 vjet
doli rreze e vigjilent
Një njeri siq ish ai
se përulte,burg as stuhi
Kadri Mani dritë si pisha
hapi shkolla,nxor revista
shkrou libra për komb e besën
Për të madhen Nënë Terezën
Ruajti e ndriti gjuhen shqipe
nxor revisten"Shqipëri Etnike"
Njeri i madh me misione t´mëdha
Sot me ne nuk jeton ma
Ka lënë nam,e ka lënë vepra
që s´harrohet sa të jenë jeta
Nuk harrohet vepra e tij
hyn në libra e poezi
hyn në këngë me qyfteli
Ngado shqip ku jehon zani
Do t´kujtohet Kadri Mani