MASAKRA NË GOSPONICË TË PRESHEVËS

MASAKRA NË ISEUKË TË CARAVAJKËS

MË 29 NËNTOR 1944

Mbi Preshevë, në Caravajkë ,

N’ atë Malësi në Karadak ,

Nji ushtri ashtë çue në hajkë ,

Për me i la shqiptarët në gjak !

Nji ushtri me dhambë të ujqëve ,

Shkojnë në Lagjen e Iseukëve ,

Këta gjakpirës me gjakftohtësi –

Bajnë masakër n’ shqiptari !...

Nji Brigadë ashtë përqendrue –

Maqedonë, serbë janë bashkue,

Kinse , n’ emën të Ushtrisë,

T’ komanduem prej Serbisë !

Vijnë çetnikë nga mbarë Serbia ,

Mali i Zi, Maqedonia ,

Kumanova dhe prej Shkupit –

Në atë Lagje të Iseukit !

N’ Caravajkë, krejt paskan shkue ,

N’ Karadak , janë përqendrue .

Në cilësi të Komandantit –

Ishte Luba , prej Bushtranit !

Gjamë të mëdha mori Malësia -

Ju kanë hy nëpër shtëpia ,

Të gjithë meshkujt i kanë marrë ,

Arrestojnë njiqind shqiptarë !...

Në Zekbash e n’ Lagje t’ Ahmetit ,

T’ Iseukës e të Stanecit ,

N’ Kurbali e Lezbali ,

N’ krejt katundet n’ atë Malësi...

Nga Shurdhani e nga Zhegra ,

Janë vërsul këto bisha t’ egra !

N’ Muçibabë e në Sefer –

Do t’ bajnë krime , do t’ bajnë tmerr !...




Sikur delet para ujkut –

Po i çojnë n’ Lagje t’ Iseukut !

N’ shpi t’ Bajramit e t’ Zelfisë –

Që për burgje i kanë kurdisë !...

N’ shpi t’ Memishit, ishte Komanda ,

Që i drejtonin ato banda !

N’ këto shtëpi kanë hy me dhunë ,

Kurrfarë force s’ bante punë !

Komandantët nga Serbia –

I prunë magjupët me çallgia ,

Truba, surlja e tupane...

Me i argëtue n’ atë KASAPHANE !

Me u ba dajre xhelatxhijëve –

Para grave, para fëmijëve ,

Kur t’ fillojnë vrasjet , torturat ,

T’ bien tupanët , t’ bien surljat !

Mbi shqiptarët e burgosun –

Këto tortura s’ kanë të sosun !

Bajnë tortura dymbëdhjetë ditë ,

S’ pushojnë rrahjet , as çallgitë !...

S’ pushojnë krimet e mizorit ,

Njizet e nandë – dita e Nandorit ,

Në vitin Dyzet e katër ,

N’ Iseukë, do t’ bajnë MASAKËR !

Në Livadhin e Zelfisë –

Hapen varrin e shqiptarisë ,

Për këta burra të kësaj ane ,

Do ta bajnë nji KASAPHANE !

N’ shpi t’ Zelfisë, n’ atë zindanhane ,

Ishte ba si kasaphane –

Rrahje, vrasje n’ mjedis territ ,

Burg i vdekjes , burg i tmerrit !...

Mustafë Iseukën , n’ tokë e kanë shtrue -

Të gjithë dhambët ia thyen me dru ,

Dalëngadalë me muzikë –

Mos me u ndie tue bërtitë !...


Porsa dielli u ngrit mbi bjeshkë ,

N’ Iseukë, n’ atë burg të shkretë ,

Nji njisit ushtarë ia mbërrini –

Ish Njisit i PUSHKATIMIT !

T’ gjithë t’ burgosunit , jashtë i kanë nxjerrë –

Te “Livadhi” me e ba nji tmerr !

Drejt po i çojnë n’ atë gropë masive –

Para nanave, grave, fëmijëve !...

Fort magjupët ishin azdisë –

Me muzika tue çalldisë !

T’ gjithë me za, t’ shterun prej shtrige ,

Seç po këndonin kangë çetnike !...

Gra e fëmijë, n’ za tue vajtue –

Gurë e dru i kanë trishtue !

Vajtojnë nanat , për djem të vet ,

Vajtojnë fëmijët, për prind të vet !...

Vajtojnë motrat, për vëllazni ,

Vajtojnë gratë, pa burra n’ shpi !...

Kur i panë, t’ rrahun aq shumë –

Lotët e tyne – u banë si lum !...

Drejt te gropa i kanë çue -

Dhe masakrat kanë fillue !

Oficeri , ka komandue –

Ja kanë nisë me i pushkatue !

N’ VARR MASIV, n’ atë Livadh t’ shkretë –

I pushkatojnë nandëdhjetë e tetë !

Prej njiqindëve , shpëtuen dy vetë –

Kanë marrë ikën , malit përpjetë !...

Binin njerëzit , pa ba za ,

Shumë prej tyne, t’ gjallë kanë ra !

Disa t’ vramë, disa t’ plaguem –

Nja mbi tjetrin , n’ GROPË janë gjue !...

Arif Staneci, ai fatkeq –

Kish Xhavitin, 16 – vjeç ,

Për duer t’ babës e kishin lidhë ,

Po donë bashkë , në GROPË me i hidhë !


Afër GROPËS, kur janë afrue –

Plumbat , djalin ia kanë qëllue !

Ju ka këputë laku prej djalit –

Ikë Arifi, përpjetë livadhit !

Kriminelët, ishin habitë –

Hiq, Arifin s’e kanë goditë !

Asnji plumb nuk e qëlloi ,

Dhe Arifi, i gjallë shpëtoi !...

Këqyr xhelatët, çka kanë veprue –

Rexhep Memishin e kanë pushkatue !

E vranë Rexhepin, me katër djem ,

Grueja e tij, sa keq po i nemë !...

Atëherë, grues , ju kanë ngërmue

Dhe me dhunë e kanë urdhënue –

Ujë të valë, me shkue me prue ,

Djemtë , për s’ vdekuni me i përvëlue !

Me i përvëlue me ujë të nxehtë ,

Bashkë me burrin e me kunetë !...

Kështu, gratë, i shtinë të tana –

Me bartë ujë t’ valë me kazana !

Në Stanec, ushtria e sllavit –

Kanë hy n’ shpi t’ Kadri Asllanit,

Të gjithë meshkujt çka i ka gjet,

I pushkatoi 19 vetë !

Kështu çetnikët e Serbisë ,

Banë masakër n’ burra t’ Malësisë.

N’ Iseukë, n’ Malësi t’ Preshevës –

Këso masakrash , nuk banë çfarë feje !...

Demir KRASNIQI

“KËNGË KRISMASH LIRIE – 2”

Gjilan, 2003/ faqe 180- 185/

MASAKRA NË
GOSPONICË TË PRESHEVËS

( Më 30 Nëntor 1944)

N’ fund t’ Nëntorit, Dyzet
e katër ,
Do t’ shënohet nji masakër
.
Nga ushtria serbo barbare –
Nëpër fshatra , n’ tokat
shqiptare .

Bajnë masakra në këto treva
–
N’ Bujanoc e kah Presheva
.
Kumanovën s’ e kanë harrue
–
Nga shqiptarët me e spastrue
!...

Kasaphanën e parë masive
,
Për shfarosjen kolektive ,
Si mbas planeve të Serbisë
–
Do ta bajnë në Gosponicë
!

Muej Nandor, Dyzet e katër
,
Ish caktua veç për masakër
!
Ashtu shkijet kanë paraparë
–
Vjeshtë t’ përgjakshme
për shqiptarë !

N’ atë mëngjes, t’ Tridhjetë
Nandorit ,
Vjen Brigada e okupatorit ,
Bashkë me serbë e maqedonë
–
Xhelatxhi, si e kanë zakon
!...

Drejt Preshevës, ishin nisë
,
Me dalë n’ fshatra të Malësisë,
Si mbas planit që e kanë
kurdisë –
T’ bajnë masakër n’ Gosponicë
!

Katër pleq , katër shqiptarë
,
Iu dalin para me “Flamura
t’ bardhë”!
Janë t’ pa ngopun prej urisë
–
Kërkojnë gjak të shqiptarisë
!

Pleqtë , përpara i kanë
nisë ,
Paskan hy në Gosponicë .
Sy përgjakun për përndjekje
–
Mbi shqiptarë të mbjellin
vdekje !




Sjellje t’ egra shtazarake
–
Ju hynë n’ shpija e në
konaqe ,
Tue plaçkitë e tue bastisë
,
Gra e fëmijë i kanë shashtrisë
!...

Çdo gja t’ vlefshme tue
e plaçkitë ,
Marrin arin edhe stolitë ,
Marrin rrobat e nusnive ,
Dhe çeizet e vajznive...

Tue thye dyer , tue thye dritare
,
Tue marrë ari , tue marrë
pare...
Çka kanë gjetë prej orendive
–
Krejt jav thejshin para syve...

Nuse e çika i kanë trishtue
,
Tue bërtitë e ty u kërcënue
:
“Gjithë çka jini shiptarkinja
–
Në Serbi , do t’ ju çojmë
robinja !”...

Nji çetnik, i biri i thiut
–
Kish hy n’ sobë t’ Ibrahim
Nuhiut ,
Ja ka nisë e po bastisë ,
Don me i marrë pajën nusnisë
!

Kësaj Hanifes, ju ka afrue
–
Po don nusen , me e çnjerëzue!
Por Hanifja, ish bijë e vendit
,
Bash si Nora e Kelmendit !

“Largou, Qen – i biri i
shkinës ,
Nuk jam shkinë e Kurshumlijes
!”...
Me sakicë, sa rreptë po i
mëshon –
Krejt në gjak po e ckurron
!

Kjo Hanifja, si shqiponjë
mali ,
Ruejti nderin dhe moralin .
Heroikisht e mbrojti vetën
–
Për shpëtim , e zgjodhi VDEKJEN
!

Shkau i dehun , e drodhi pushkën
–
N’ sobë të vetë, e vrau
nusen !
Për dysheme e plandosi –
Në rini, jetën ia sosi!...


Mbasi mallin ua kanë vjedhë
–
Të gjithë meshkujt i kanë
mbledhë .
Gra e fëmijë i kanë
tubue –
Para syve ua kanë pushkatue
!

Pleq e t’ rinj krejt çka
janë kanë –
I kanë vra njizet e nandë
!
Sa t’ kenë toka gurë e
lisa –
S’ do t’ harrohet GOSPONICA
!

Demir KRASNIQI
“KËNGË KRISMASH LIRIE-2”
Gjilan, 2003/faqe 186- 189/