Inteligjenca e lindur apo e fituar?

Inteligjenca eshte nje faktor te cilit shumica e njerezve i referohen per te karakterizuar vetveten dhe sjelljet ne nje moment te caktuar. "Do te doja te isha aq i zgjuar sa ti". "Ajo ishte nje budallallek me brire". Perpjekjet per te perkufizuar inteligjencen kane qene se paku te veshtira, ne mos te komplikuara dhe kontradiktore. A eshte ajo nje aftesi specifike, apo nje grup aftesish? A eshte inteligjenca dicka e lindur apo e kultivuar? A eshte ajo statike apo e ndryshueshme?

Jepni mendimin tuaj!

Fitohet mund te jete e lindur por nese nuk perpunohet dhe fitohet mbetet shume e dobet

une mendoi se rifitohet gjate kalimit te kohes pavarsisht se duhet te jesh dhe pak inteligjent ne lindje

Inteligjenca e lindur eshte ashtu si bukuria e lindur pra bukuria fizike. Nje bebe kur lind eshte e bukur duke u rritur fillohen dhe te behet bajat ska aspak hijeshi e as rrespekt shan bertet nervozohet behet xheloz e bla bla..... Inteligjenca fitohet nuk eshte e lindur

te dyja rastet

Arian Leka-shkrimtar

Tashi shum kush ka lexuar dhe dëgjuar aq sa për të përsëritur atë që thonë dhe librat; pra se inteligjenca qenka aftësi për të nxënë nga përvoja vetjake dhe e të tjerëve, për të arsyetuar përmes shqisave dhe mendimit abstrakt, për të vjelë përfundime nga njohuritë e për t’ia dalë kësisoj, jetës në krye. Ndonëse e dimë përse bëhet fjalë, kam përshtypjen se e përdorim termin për të përshkruar tjetër gjë, atë që shpesh e lidhim me suksesin e dikujt në shoqëri, apo me kujtimin se aksh çun apo gocë e paskësh pasur fletoren gjithë dhjeta. Mendoj se nuk mund të jesh krejt i paanshëm kur do të shprehesh se ç’është inteligjenca, pasi do të na vijnë ndërmend testet që bëheshin dikur mbi bazë etnike për të treguar se cila racë është superiore apo testet me bazë kulturore, që duan të thonë se nga gjithë kulturat, vetëm ajo përëndimorja është prijëtare. Për të mos mbetur tek kjo pikë, po i bëj bisht përgjigjes së drejtpërdrejtë se ç’është inteligjenca dhe po hap një tjetër. Për mua inteligjenca është është produkti mendor që nuk duhet t’i përgjigjet pyetjes sa inteligjentë jemi, (sepse njeriu hyn tek qeniet inteligjente aq më shumë kur ka filluar të krijojë edhe inteligjenca artificiale) por pyetjes për çfarë e përdorim inteligjencën tonë. Në të gjitha kohërat inteligjenca ka pasur dy përdorime: të ndriturin dhe të errëtën, gjenialen dhe demoniaken, duke krijuar edhe çifte binjake si Mark Aureli apo Adriani, vs Neronit, Faust - Mefistofel, Moxart - Salier apo për ta mbyllur këtë qerthull, të kujtoj edhe tregimin e Alfons Dodesë - Njeriu me tru të artë. Rëndësia e inteligjencës, sipas meje, është përdorimi i saj. Le të kthehemi tek vetëdija e ngulitur si mendësi përmes një proverbi. “Mendja bën kala - mendja bën hata.” Është po kjo mendje njerëzore që shpiku e zbuloi gjithçka dhe është po kjo mendje, arketip i pandryshuar dhe i pandreqshëm tek njeriu, që pranon të jetojë mbi këtë kovë të nxehtë e të ndotur, siç e ka katandisur veprimtaria e tij intelektuale sot Tokën. Përse njerëzit - qeniet inteligjente, përdorin shumë dhe shpesh mënyra të palogjikshme në arsyetimin dhe veprimet e tyre? Pyetja është e thjeshtë dhe nuk është vetëm imja. Unë përpiqem t’i përgjigjem asaj.
Duke qenë baba binjakësh e kam të vështirë të bëhem palë në njërën nga zgjedhjet e ofruara për inteligjencë të lindur apo për atë që fitohet. Rasti im vlen mbase vetëm për mua që mbetem i mahnitur mbi një gjë që ndodh para syve të mi e më lë pa përgjigje kur shoh se si dy krijesa që janë ngjizur bashkë, kanë dëgjuar të njëjtën zemër në bark në nënës, kanë thëthirë të njëjtin ushqim e që kanë dëgjuar të njëjtat ninulla, kanë sot “inteligjenca të ndryshme”. Është çudi për të mbledhur supet kur sheh se si “luajnë” me njëri-tjetrin këto dy inteligjenca të lindura, se si ndahen ata që dikur ishin identikë, se si zhvendosen tek sho-shoqi cilësitë e tjetrit. Nuk dua të kujtoj ato që përmend Catell për inteligjencën fluide me prirje drejt abstraksionit apo për inteligjencën e kristalizuar me prirje për konkreten. Sa të rrekem të zgjidh atë ç’ka thënë sfinksi druaj se do të jem përjashtues duke përkrahur njërën apo tjetrën. Mua më vjen më mbarë të them jo se cila ishte e para ndër dy inteligjencat, por cila mund të jetë më e rëndësishmja, ndër ata elementë të inteligjencës së lindur apo të bërë, me të vetmen dëshirë, që së paku fëmijët tanë të jenë po aq të lirë e të barabartë me moshatarët e tyre, që janë “të lindur” dhe jo “të adoptuar” me vlerat e qytetërimit të sotëm.

A është ajo një aftësi specifike, apo një grup aftësish?
A është inteligjenca diçka e lindur apo e kultivuar?
A është ajo statike apo e ndryshueshme?


Inteligjenza .Njohja e emocioneve njerëzore. Vetëdija – e të njohurit të ndjenjave në çastin kur ato paraqiten – paraqet themelin e inteligjencës emocionale. Siç do ta shohim në kapitullin e IV, aftësia për t’i kontrolluar ndjenjat në çdo çast është e paçmuar për vetënjohjen dhe të vetëkuptuarit psikologjik. Joaftësia për t’i njohur ndjenjat personale na çon deri tek varësia nga ato. Njerëzit të cilët janë të sigurtë në ndjenjat e tyre me një mjeshtëri ma të madhe e udhëheqin jetën e tyre dhe me një vetëbesim më të madh marrin vendime, nisur nga ajo se me kë do të martohen deri tek profesioni me të cilin do të merren.

Tema e njejte eshte bashkuar

varet