PAK FJALĖ PĖR NJERIUN E IDEALIT MEHMET CAKOLLI-KRILEVA
Shkruan:Shaban Cakolli
I lindur nė fshatin Krilevė tė Dardanės Mehmet Cakolli,si i ri u shqua
pėr arsim dhe atdhedashuri dhe u bė njeri i afėr dhe i ngrohėt i popullatės
sė kėsaj ane.Burrat me emėr atė botė nuk thirreshin sipas mbiemrave po sipas rrethit
ku jetonin,andaj Mehmetin e famshėm e thėrrisnin sipas emrit tė vendlindjes:Mehmet Krileva.
I lindur nė njė familje atdhedashėse,Mehmeti shpejt u mėsua tė kuptoi
qka ėshtė tė duash atdheun,ēfarė do tė thotė pushtues,si ishte rexhimi
Jugosllav qė po uzurponte tė drejtat shqiptare me burgje,kėrbaē,vrasėje dhe pėrndjekėje.I ri filloi tė
frymėzohej dhe tė merrte ēėshtje tė mėdha mbi supe.Ajo qė po e brente mė sė tepėrmi Mehmetin ishte mashtrimi
qė u bėhej shqiptarėve nga rexhimi dhe shpėrngulėja e tyre pėr Turqi si dhe mbushja e trojeve tė tyre me kolonėt
serbo-malazez,si arsimdashės qė ishte Mehmetin po e brente si rexhimi i kishte varfėruar kėtė
popullatė dhe i kishte lėnė tė pa arsimuar!si burrė i pashėm,i guximshėm,i cili po ngriste zėrin kundėr shkelėjes
sė tė drejtave shqiptare,Mehmeti u bė i dashur dhe e ngrohėt pėr popullatėn e kėtij rrethi,e cila e emėroi delegat tė
qarkut tė Gjilanit,qark ky qė atė kohė mbulonte edhe ish-Kamenicėn,tani Dardanėn.I emėrtuar si
pėrfaqėsues Mehmeti po qėndronte nė mes popullit dhe veq ushtrimit si pėrfaqėsues me vullnet
tė pėrzemėrt dhe fisnik po kryante punėn e mėsuesit vullnetarė qė tė ua mėsonte shkrim-leximin kėsaj popullate tė pa arsimuar.
I ndjeri babai im Azem Sh. Cakolli kishte pasur raporte tė ngushta me Mehmetin.Ai shpesh na rrėfente pėr Mehmetin dhe thoshte:
Burrė mė tė mirė,mė tė guximshėm dhe mė tė vendosur nuk ka pasur se Mehmeti,i guximshėm pėr tė marrė vendime,i pathyeshėm dhe intelektual.
Atė botė rrethi ynė nuk ka ditur shkrim-lexim,rrėfente babai:Mehmeti na e mėsonte shkrim-leximin,fletore dhe lapsa nuk kishim,verės shkruanim
nė rrasa guri,kurse dimrit shkruanim me njė shkop nėpėr borė!Mė tej babai rrėfente:Gjeneratat cilat na mėsoi Mehmeti
pėr pak vite jo vetėm qė u aftėsuam nė shkrim -lexim,por edhe llogaritėje si dhe deri diku mėsuam historinė dhe gjeografinė kombėtare.
Mehmet Krileva si pėrfaqėsues i kėsaj popullate shpesh i rrėfente popullit,se dėshirė e tij ishte tė ishte shėrbėtor i kėtij populli,pa u
pėrfolur nė pozita e grada,ai do tė shprehėte kudo mėllefin e popullit
ndaj padrejtėsive qė iu janė bėrė dhe po ju bėhen,dhe nė ēdo tubim do tė kėrkonte kthimin e drejtave tė popullit tė tij,tė marra me dhunė.
Flitet pėr dy data,diku flitet 4 prilli i vitit 1945,diku 6 prilli i po kėtij viti,kur Josip Broz Tito ka pritur njė delegacion shqiptarėsh nga Kosova
.Nė kėtė takim ka qenė edhe delegati Mehmet Cakolli-Krileva qė pėrfaqėsonte Gjilanin.Takimin e Titos e kishin shoqėruar
shovinist me pozita tė larta partiake ,shtetėrore tė asaj kohe..Takimi nuk pati aspak frymė tė mirė,delegatėt shqiptarė nuk i shprehėn lojalitet Titos
as veprimeve anti shqiptare tė Jugosllavisė uzurpatore nė Kosovė.Delegatėt shqiptarė,themi disa tė guximshėm,nga se nuk ėshtė fjala pėr tė gjithė,nė emėr tė
shqiptarėve tė Kosovės ngritėn shtatė kėrkesat,pa pėrjashtuar edhe kėrkesėn pėr vetvendosėje.Kanė thėnė ndėr mė tė guximshmit ėshtė shquar Mehmet Krileva.I vetdijshėm
pėr sakrificat,Mehmeti qe rrėnjosur nė kėrkesat e popullit dhe Titos do i shprehet me kėto kėrkesa:Shoku Marshal Tito:Tokat shqiptare nė Kosovė
janė tonat nga kohėt e lashta,edhe pse qen tė detyruar tė shpėrngulen nė Anadoll,tokat e tyre Jugosllavia e vjetėr i ka mbushur me kolon,ne kemi punuar si rrogėtar
nė tokat tona,pėrderisa ne punonim tokat tona me djersė,kolonėt rrijnė nė kafene,na i marrin tė ardhurat e tokave tona,neve na lėnė vetėm aq sa pėr tė mos vdekur nga uria!
:Ne duam drejtėsi shoku Tito,duam tė jem zotėr tė tokave tona qė na i lanė stėrgjyshėrit,tė punojmė pėr vete -jo pėr kolonėt,nėse kolonėve nuk ju pėlqen kjo,ata mund tė shkojnė nga kanė ardhur,apo nga tė dojnė:
Ne kemi mbetur tė varfėr edhe pse pa ndalur punojmė dhe jetojmė nga djersa jonė,kemi mbetur tė pa arsimuar dhe duam mėsues dhe shkolla tė gjitha niveleve.
Kėrkojmė liri dhe drejtėsi,tė jetojmė drejt nga djersa e pronave tona,tė lirė pa pasur frikėn
kur kolonėve tė u teket tė na i grabisin tokat tona,dhe tė na nxjerrin nga pronat tona..Ne pėrfaqėsojmė popullin tonė,i cili kėrkon tė jetoj i lirė nė trojet e veta,i
shkolluar, i qetė nė trojet e veta shekullore tė Kosovės.Kur tė kthehemi nga ky tubim ne duhet tė u tregojmė popullatės pėr rezultatin e pritėjes qė kemi pasur nga ju,nėse kėrkesat tona nuk pėrfillen do tė ketė
pakėnaqėsi e turbullime.Shqiptarėt shoku Tito ,kanė dhėnė prova tė bindshme edhe nė Jugosllavinė e krajlit se nuk durojnė robėrinė,andaj kjo Jugosllavi duhet tė evitoj pėsimet e vjetra,ndryshe ne nuk do kemi besim nė popull,pakėnaqėsia
do tė shpėrthej,andaj ne nuk lėvizim asnjė milimetėr nga kėrkesat e popullit pa marrė parasyshė
sakrificat,duam tė ndihemi tė lirė nė trojet tona,tė kultivojmė njė jetė tė qetė plot drejtėsi.
Dhelpėria e delegacionit Jugosllav,nuk tha ndonjė fjalė mohuese,me njė buzėqeshėje ironike pėrcolli delegacionin Kosovar duke premtuar se gjėrat do tė ndreqen gradualisht,si gjithnjė dhelpėria diplomatike sllave
por ajo gjeti metoda qė fjalėt dhe kėrkesat e delegacionit kosovar, ti kushtojnė me jetė kėrkuesėve tė delegacionit Kosovar.Mehmet Cakolli-Krileva ishte i vetdijshėm pėr kėtė,por ai ishte rrėnjosur me popullin,dhe donte tė mbetej nė kėrkesat e popullit me qdo ēmim.
Disa kohė mė pas vdiq i helmuar nga OZN-a,por nė zemrėn e popullit mbeti i gjallė pėr jetė tė
jetėve.Mehmet Krileva ishte njė gurė themeli i ditėve tė sotėme,njė njeri qė rron nė zemrėn e popullit,qė vetės i krijoi pavdekėsinė,qė mbas vete la djemt qė nė guxim
atdhedashuri dhe arsimim i ngjajnė Mehmetit,la vėllėzer qė asnjė qast nuk e luhatėn figurėn e tij,la familje tė gjėra,dhe rrethi ynė krenohet
me veprėn e tij.
Shkruan:Shaban Cakolli
I lindur nė fshatin Krilevė tė Dardanės Mehmet Cakolli,si i ri u shqua
pėr arsim dhe atdhedashuri dhe u bė njeri i afėr dhe i ngrohėt i popullatės
sė kėsaj ane.Burrat me emėr atė botė nuk thirreshin sipas mbiemrave po sipas rrethit
ku jetonin,andaj Mehmetin e famshėm e thėrrisnin sipas emrit tė vendlindjes:Mehmet Krileva.
I lindur nė njė familje atdhedashėse,Mehmeti shpejt u mėsua tė kuptoi
qka ėshtė tė duash atdheun,ēfarė do tė thotė pushtues,si ishte rexhimi
Jugosllav qė po uzurponte tė drejtat shqiptare me burgje,kėrbaē,vrasėje dhe pėrndjekėje.I ri filloi tė
frymėzohej dhe tė merrte ēėshtje tė mėdha mbi supe.Ajo qė po e brente mė sė tepėrmi Mehmetin ishte mashtrimi
qė u bėhej shqiptarėve nga rexhimi dhe shpėrngulėja e tyre pėr Turqi si dhe mbushja e trojeve tė tyre me kolonėt
serbo-malazez,si arsimdashės qė ishte Mehmetin po e brente si rexhimi i kishte varfėruar kėtė
popullatė dhe i kishte lėnė tė pa arsimuar!si burrė i pashėm,i guximshėm,i cili po ngriste zėrin kundėr shkelėjes
sė tė drejtave shqiptare,Mehmeti u bė i dashur dhe e ngrohėt pėr popullatėn e kėtij rrethi,e cila e emėroi delegat tė
qarkut tė Gjilanit,qark ky qė atė kohė mbulonte edhe ish-Kamenicėn,tani Dardanėn.I emėrtuar si
pėrfaqėsues Mehmeti po qėndronte nė mes popullit dhe veq ushtrimit si pėrfaqėsues me vullnet
tė pėrzemėrt dhe fisnik po kryante punėn e mėsuesit vullnetarė qė tė ua mėsonte shkrim-leximin kėsaj popullate tė pa arsimuar.
I ndjeri babai im Azem Sh. Cakolli kishte pasur raporte tė ngushta me Mehmetin.Ai shpesh na rrėfente pėr Mehmetin dhe thoshte:
Burrė mė tė mirė,mė tė guximshėm dhe mė tė vendosur nuk ka pasur se Mehmeti,i guximshėm pėr tė marrė vendime,i pathyeshėm dhe intelektual.
Atė botė rrethi ynė nuk ka ditur shkrim-lexim,rrėfente babai:Mehmeti na e mėsonte shkrim-leximin,fletore dhe lapsa nuk kishim,verės shkruanim
nė rrasa guri,kurse dimrit shkruanim me njė shkop nėpėr borė!Mė tej babai rrėfente:Gjeneratat cilat na mėsoi Mehmeti
pėr pak vite jo vetėm qė u aftėsuam nė shkrim -lexim,por edhe llogaritėje si dhe deri diku mėsuam historinė dhe gjeografinė kombėtare.
Mehmet Krileva si pėrfaqėsues i kėsaj popullate shpesh i rrėfente popullit,se dėshirė e tij ishte tė ishte shėrbėtor i kėtij populli,pa u
pėrfolur nė pozita e grada,ai do tė shprehėte kudo mėllefin e popullit
ndaj padrejtėsive qė iu janė bėrė dhe po ju bėhen,dhe nė ēdo tubim do tė kėrkonte kthimin e drejtave tė popullit tė tij,tė marra me dhunė.
Flitet pėr dy data,diku flitet 4 prilli i vitit 1945,diku 6 prilli i po kėtij viti,kur Josip Broz Tito ka pritur njė delegacion shqiptarėsh nga Kosova
.Nė kėtė takim ka qenė edhe delegati Mehmet Cakolli-Krileva qė pėrfaqėsonte Gjilanin.Takimin e Titos e kishin shoqėruar
shovinist me pozita tė larta partiake ,shtetėrore tė asaj kohe..Takimi nuk pati aspak frymė tė mirė,delegatėt shqiptarė nuk i shprehėn lojalitet Titos
as veprimeve anti shqiptare tė Jugosllavisė uzurpatore nė Kosovė.Delegatėt shqiptarė,themi disa tė guximshėm,nga se nuk ėshtė fjala pėr tė gjithė,nė emėr tė
shqiptarėve tė Kosovės ngritėn shtatė kėrkesat,pa pėrjashtuar edhe kėrkesėn pėr vetvendosėje.Kanė thėnė ndėr mė tė guximshmit ėshtė shquar Mehmet Krileva.I vetdijshėm
pėr sakrificat,Mehmeti qe rrėnjosur nė kėrkesat e popullit dhe Titos do i shprehet me kėto kėrkesa:Shoku Marshal Tito:Tokat shqiptare nė Kosovė
janė tonat nga kohėt e lashta,edhe pse qen tė detyruar tė shpėrngulen nė Anadoll,tokat e tyre Jugosllavia e vjetėr i ka mbushur me kolon,ne kemi punuar si rrogėtar
nė tokat tona,pėrderisa ne punonim tokat tona me djersė,kolonėt rrijnė nė kafene,na i marrin tė ardhurat e tokave tona,neve na lėnė vetėm aq sa pėr tė mos vdekur nga uria!
:Ne duam drejtėsi shoku Tito,duam tė jem zotėr tė tokave tona qė na i lanė stėrgjyshėrit,tė punojmė pėr vete -jo pėr kolonėt,nėse kolonėve nuk ju pėlqen kjo,ata mund tė shkojnė nga kanė ardhur,apo nga tė dojnė:
Ne kemi mbetur tė varfėr edhe pse pa ndalur punojmė dhe jetojmė nga djersa jonė,kemi mbetur tė pa arsimuar dhe duam mėsues dhe shkolla tė gjitha niveleve.
Kėrkojmė liri dhe drejtėsi,tė jetojmė drejt nga djersa e pronave tona,tė lirė pa pasur frikėn
kur kolonėve tė u teket tė na i grabisin tokat tona,dhe tė na nxjerrin nga pronat tona..Ne pėrfaqėsojmė popullin tonė,i cili kėrkon tė jetoj i lirė nė trojet e veta,i
shkolluar, i qetė nė trojet e veta shekullore tė Kosovės.Kur tė kthehemi nga ky tubim ne duhet tė u tregojmė popullatės pėr rezultatin e pritėjes qė kemi pasur nga ju,nėse kėrkesat tona nuk pėrfillen do tė ketė
pakėnaqėsi e turbullime.Shqiptarėt shoku Tito ,kanė dhėnė prova tė bindshme edhe nė Jugosllavinė e krajlit se nuk durojnė robėrinė,andaj kjo Jugosllavi duhet tė evitoj pėsimet e vjetra,ndryshe ne nuk do kemi besim nė popull,pakėnaqėsia
do tė shpėrthej,andaj ne nuk lėvizim asnjė milimetėr nga kėrkesat e popullit pa marrė parasyshė
sakrificat,duam tė ndihemi tė lirė nė trojet tona,tė kultivojmė njė jetė tė qetė plot drejtėsi.
Dhelpėria e delegacionit Jugosllav,nuk tha ndonjė fjalė mohuese,me njė buzėqeshėje ironike pėrcolli delegacionin Kosovar duke premtuar se gjėrat do tė ndreqen gradualisht,si gjithnjė dhelpėria diplomatike sllave
por ajo gjeti metoda qė fjalėt dhe kėrkesat e delegacionit kosovar, ti kushtojnė me jetė kėrkuesėve tė delegacionit Kosovar.Mehmet Cakolli-Krileva ishte i vetdijshėm pėr kėtė,por ai ishte rrėnjosur me popullin,dhe donte tė mbetej nė kėrkesat e popullit me qdo ēmim.
Disa kohė mė pas vdiq i helmuar nga OZN-a,por nė zemrėn e popullit mbeti i gjallė pėr jetė tė
jetėve.Mehmet Krileva ishte njė gurė themeli i ditėve tė sotėme,njė njeri qė rron nė zemrėn e popullit,qė vetės i krijoi pavdekėsinė,qė mbas vete la djemt qė nė guxim
atdhedashuri dhe arsimim i ngjajnė Mehmetit,la vėllėzer qė asnjė qast nuk e luhatėn figurėn e tij,la familje tė gjėra,dhe rrethi ynė krenohet
me veprėn e tij.